Παρασκευή 30 Απριλίου 2010

ΤΣΑΝΤΙΛΕΣ…(*)

Έχουμε γίνει, εμείς οι Έλληνες, «χοντρόπετσοι», τα τελευταία πολλά χρόνια. Τίποτα δεν μας παραξενεύει, τίποτα δεν μας προκαλεί το ενδιαφέρον, τίποτα δεν μας θυμώνει. Ξεπερνάμε με ευκολία κλέφτες και απατεώνες, κυβερνώντες ή κυβερνήσαντες, και μάλιστα τους επιβραβεύουμε ξαναψηφίζοντας τους. Όταν ακούμε πως κάποιος έκλεψε πολλά, λαδώθηκε, πήρε «νόμιμες» ή παράνομες μίζες, στο βάθος τον ζηλεύουμε και από μέσα μας τον χειροκροτούμε. «Μάγκα» τον ανεβάζουμε, «ντερβίση» τον κατεβάζουμε. Έτσι μας γαλούχησαν από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν. Να κάνουμε αρπαχτές. Να ζούμε με δάνεια και επιδοτήσεις, να τρώμε από τα έτοιμα, να μη σκεφτόμαστε το μέλλον, ούτε των παιδιών μας, να περιμένουμε θαύματα και να σιγοψιθυρίζουμε το «δεν βαριέσαι αδελφέ»!
Όταν η ίδια η πολιτεία σε ωθεί ή ανέχεται την απάτη (παράνομες επιδοτήσεις, ψεύτικα στοιχεία, πλάγιοι διορισμοί, ρουσφέτια κ.λ.π), εύκολα και εσύ ως πολίτης «καταλαβαίνεις» τον πολιτικό που χρηματίστηκε, τον συνδικαλιστή που σε πούλησε, τα σκάνδαλα και τις κομπίνες. Μπαίνουν στο πετσί σου με τα χρόνια, γιατί με αυτά μεγάλωσες, και τα θεωρείς «φυσικά» και «αυτονόητα». Αν εσύ μπορείς να κλέψεις δέκα, ένας υπουργός π.χ δικαιολογείται να κλέψει χίλια… Δεν είμαστε όλοι ίδιοι και όμοιοι…
Βεβαίως, για να λέμε «τα σύκα, σύκα και τη σκάφη, σκάφη» έχουμε και εμείς οι πολίτες, «λερωμένη τη φωλιά μας». ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΟΙ σε τούτο το μακροχρόνιο, καταστροφικό παιχνίδι. Χωμένοι στον ατομικισμό μας, περιμένουμε άλλους να δουλέψουν (γιατί εμείς «λουφάρουμε»), άλλους να παλέψουν για μας (γιατί εμείς «έχουμε δουλειά»), άλλους να βγουν στους δρόμους για εμάς (για να μη χάσουμε το σήριαλ που παρακολουθούμε), ε! κάνουμε ενίοτε και την «αντίστασή μας» (λέγοντας πως δεν θα τους ξαναψηφίσουμε), και αυτό είναι όλο… Η ζωή συνεχίζεται ίδια και απαράλλαχτη, ακόμη και τώρα που βλέπουμε «του χάρου το δραπάνι»…
Δείτε! Φτάσαμε, ως χώρα, στο χείλος της χρεοκοπίας και «μύτη δεν έχει ανοίξει»! Σου κόβουν το μισθό, σε σπρώχνουν στο ταμείο ανεργίας, σου ανατρέπουν το ασφαλιστικό, σου κάνουν άνω κάτω και δυσβάσταχτη τη ζωή, στο όνομα μιας χρεοκοπίας ΠΟΥ ΑΥΤΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΝ, και εσύ κάθεσαι αμέριμνος στον καναπέ σου και περιμένεις την Κυρά Φανερωμένη να κάνει το θαύμα της!
Αντί να έχουν ξεσηκωθεί και οι πέτρες σε τούτη τη χώρα και να πέφτουν από μόνες τους στα κεφάλια των κυβερνώντων, που ακόμη και την ύστατη τούτη ώρα κοιτάνε πώς να βολέψουν τους «υμετέρους», ανεχόμαστε να τους ακούμε, στα διάφορα τηλεοπτικά τραπέζια των συζητήσεων, να «το παίζουν έξυπνοι» και να ασκούν κριτική! Ποιοι; ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΒΟΥΛΙΑΞΑΝ! Ξεφτίλες είμαστε, ξεφτίλες!

Τα παραπάνω αφορούν στους πολλούς. Δεν απευθύνονται στους λίγους που αντιστέκονται, σε όσους σκέφτονται, σε όσους θυμώνουν και το δείχνουν, γιατί δεν είμαστε όλοι ίδιοι, γιατί δεν είμαστε όλοι συμμέτοχοι σε τούτο το καταστροφικό παιχνίδι. Τα παραπάνω, και τα παρακάτω, ξέρω ότι τα απευθύνω σε «ώτα μη ακουόντων» κατά το πλείστον. Θαρρώ όμως πως, έστω και για τους ελάχιστους, αξίζει να μην τα παρατάς, αξίζει να συνεχίζεις…

ΤΟΠΙΚΑ ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ

Ξεκίνησα να γράψω μια εισαγωγή για το θέμα που ακολουθεί και πήγα αλλού…Συγχωρήστε με. Θαρρώ βεβαίως ότι τα παραπάνω αφορούν και στους τοπικούς αρχόντους και στην τοπική κοινωνία. Γιατί η «βρωμιά» δεν πέφτει με τη βροχή να ποτίζει πρώτα τους από πάνω. Υπάρχει και στο χώμα και, κάποιοι, τσαλαβουτούν μέσα της…
Περιδιαβαίνοντας την πόλη της Λευκάδας, στα πιο πολυσύχναστα μέρη της μάλιστα, κάποια πράγματα σε «στοιχειώνουν». Κάποιες καταστάσεις σε θυμώνουν, σε βγάζουν «έξω από τα ρούχα σου», σε τσαντίζουν σε απλά ελληνικά (;).

ΘΕΑΤΡΟ
Το… «στοιχειωμένο» κτίριο του νησιού. Εκατοντάδες εκατομμύρια πεταμένα στην άκρη του δρόμου. Τα όνειρα γενεών Λευκαδιτών που «δεν έλαβαν εκδίκηση», η προσωποποίηση της προχειρότητας και της τσαπατσουλιάς μιας σειράς τοπικών αρχόντων, εδώ και πολλά χρόνια. Ποιος θα μας πει επιτέλους τι γίνεται; Ποιος θα αναλάβει τις ευθύνες του, για τις προχειρότητες, τις καθυστερήσεις, τις γελοιότητες τόσων και τόσων χρόνων; Ποιος θα τιμωρηθεί για το συνεχές αυτό έγκλημα;
ΚΑΝΕΝΑΣ! Όλοι αθώοι θα βγουν στο τέλος, άσε που μπορεί να δεις κάποιους και στη Βουλή…

ΕΝΥΔΡΕΙΟ
Πίσω από το Πνευματικό Κέντρο – Δημαρχείο, υπάρχει το περίφημο ενυδρείο… Τόσα λεφτά πεταμένα σε μια κατασκευή άνευ ουσίας και αντικειμένου, με ένα χώρο – σκουπιδότοπο, επικίνδυνο και ύποπτο…
Βρακί δεν είχε η Μαριορή κι ήθελε δαχτυλίδια…
Υπάρχει και ο πέριξ του φουαγιέ του θεάτρου χώρος. Εγκαταλελειμμένος στην τύχη του, βρώμικος και απαράδεκτος. Μια ανάσα από τον πιο πολυσύχναστο δρόμο της πόλης, έτσι για να δείχνει την κατάντια μας. Αν η Λευκάδα ήταν η Ιθάκη, τότε ο πέριξ του Πνευματικού Κέντρου χώρος, μου κάνει για το μαντρί του Εύμαιου…

ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ
Δρόμος «κράτος εν κράτει», τους καλοκαιρινούς μήνες. Δρόμος χωρισμένος σε οικόπεδα, κάποια προνομιακά ασφαλώς, δρόμος τελών υπό κατάληψη από λίγους σε βάρος όλων των πολιτών.
ΕΙΚΟΣΙ (20) ολόκληρα ευρώ εισπράττει (όταν εισπράττει) ο δήμος, ανά τετραγωνικό μέτρο πεζοδρομίου, ανά έτος. ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ ΠΟΣΟ! Τους καταστρέφει τους καημένους τους επιτηδευματίες! Από τύψεις προφανώς τους έδωσε το δικαίωμα να κάνουν μόνιμα μαγαζιά τα πεζοδρόμια που συνορεύουν με τα καταστήματα τους.
Είκοσι ευρώ το χρόνο για ένα «μαγαζί» (γιατί μόνιμο είναι) 80 τετραγωνικών π.χ. αντιστοιχεί στο συγκλονιστικό ποσόν των 1.600 €! Όσο δηλαδή νοικιάζεις μια «τρύπα» οπουδήποτε στην αγορά, το μήνα! Σπουδαία λογιστική. Διάολε να τους στείλουμε για συμβούλους στο ΔΝΤ, μπας και τη γλυτώσουμε ως χώρα…
Από την άλλη κάποιοι επιτηδευματίες συμπεριφέρνονται ως «προαγωγοί». Απαγορεύουν με κάθε μέσον το παρκάρισμα δίπλα στο χώρο τους, μη και χάσουν οι πελάτες τη θέα, επεκτείνονται, το παίζουν «δραγάτες» στους περαστικούς και σε κάποιους δύσμοιρους υπαλλήλους που προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους, δεν σηκώνουν παρατηρήσεις και υποδείξεις γιατί σε αποστομώνουν με το περίφημο: «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ;» Ποιος είσαι ρε μεγάλε…Πήρες κάποιο Νόμπελ και δεν το μάθαμε;
Και οι αρμόδιοι της αυτοδιοίκησης τι κάνουν; Είναι απλό. Τους Ραγιάδες…

ΓΕΦΥΡΑ
Έγινε σήμα κατατεθέν της Λευκάδας. Όλοι οι επισκέπτες φωτογραφίζονται επάνω της, οι περισσότεροι τη διαβαίνουν (για να πάνε πού; Άλλο θέμα…)
Για την ξύλινη γέφυρα μιλώ, την οποία ομολογώ ποτέ δεν συμπάθησα ( για το που μπήκε, γιατί μπήκε, για το στυλ της, το κόστος της, κ.α ) Δεν έχει όμως σημασία αυτό. Τόσα λεφτά χαλάστηκαν για αυτή τη γέφυρα. Είναι τόσο δύσκολο να συντηρηθεί; Κανείς δεν βλέπει τα χάλια της; Κανένας; Τόσο μεγάλο είναι πια το κόστος συντήρησης; Τόσο δυσβάσταχτο;
Κάτι παγκάκια επίσης με θέα τη λιμνοθάλασσα, ορφανά και έρημα, ψάχνουν ένα βαψιματάκι… Ψιλά γράμμτα!


«ΠΑΡΚΙΝ»


Πινακίδες που πληρώθηκαν και τοποθετήθηκαν από το δήμο της Λευκάδας για το χώρο στάθμευσης - οχυρό απέναντι από το ΚΤΕΛ.
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΙΝ. Μπράβο και στους κατασκευαστές και σε αυτούς που τις τοποθέτησαν. Επιτέλους κάποια πράγματα είναι αυτονόητα. Η γράφεις Ελληνικά, πάει να πει ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ή, αν είσαι ξενομανής, γράψε τη λέξη σωστά και στα Αγγλικά. Αυτό το εξελληνισμένο όνομα και σωστό δεν είναι και απαράδεκτο είναι. Θυμίζει τη γλώσσα των ελληνοαμερικάνων (κάρο, στέκι κ.λ.π), αστεία ιστορία δηλαδή…


ΔΡΟΜΟΣ ΚΑΡΥΩΤΕΣ – ΛΥΓΙΑ

Επαρχιακός δρόμος Καρυώτες – Λυγιά. Το άκρον – άωτον του πρωθύστερου. Ο ορισμός του «ότι γουστάρω κάνω». Ξεκίνησαν ένα έργο από το τελευταίο του μέρος και, όπως ήταν φυσικό, έχασαν το παιχνίδι… Έρχεται βροχή, έρχεται μπόρα σε λίγους μήνες στο νησί, ο νομάρχης μας όμως (και όχι μόνο) δεν καταλαβαίνει τίποτα! Υπερασπίζεται ένα έργο – προβληματικό, άτοπο και άκαιρο, μια κατασκευή η οποία, χωρίς τις κατασκευές που ΕΠΡΕΠΕ να έχουν προηγηθεί (παράπλευροι δρόμοι, parking, κ.λ.π), θα αποτελέσει τροχοπέδη στην ανάπτυξη. Θα μου πείτε δεν είναι η πρώτη φορά. Κατασκεύασαν ποδηλατοδρόμους που κόβονται κάθε τρία μέτρα στον επαρχιακό δρόμο. Προς τι; Θα μας εξηγήσει κάποιος τη χρησιμότητά τους;
Ας σταματήσω γιατί με τη φόρα που πήρα…
27/4/2010

(*) Τσαντίλα: Τούρκικη λέξη που στα ελληνικά σημαίνει την μεγάλη οργή, τον μεγάλο θυμό κάποιου.

Υ.Γ. Έγραφα την περασμένη εβδομάδα για το Σύλλογο Αγιογραφίας και Ζωγραφικής και την ποιοτική δουλειά του. Δεν θα επανέλθω παρ’ ότι έχω λόγο… Θα παρακαλέσω μόνο τούτο τους υπευθύνους. Διέθεσαν στο Σύλλογο δυο αίθουσες για να κάνει το έργο του. Ας βάλουν και λίγο νερό, ας βάλουν επαρκή φωτισμό και, το σημαντικότερο, ας καθαρίσουν το χώρο πέριξ των λυομένων. Θα τους φάνε τα φίδια τους ανθρώπους… Κάνουν μαθήματα και παιδάκια εκεί. Και κάτι άλλο. Ας μη γινόμαστε χαρτογιακάδες. Δεν χρειάζονται έγγραφα και χαρτιά για όλα, ακόμη και τα απλά.

Παρασκευή 23 Απριλίου 2010

ΔΕΝ ΗΞΕΡΑ …

Από τις 12 μέχρι τις 23 Απρίλη, στην αίθουσα τέχνης «Θόδωρος Στάμος» στο Μαρκά, ο επισκέπτης θα βρεθεί μπροστά σε μια έκθεση αγιογραφίας και ζωγραφικής. Μια έκθεση που διοργανώνει ο «Σύλλογος φίλων της Βυζαντινής Ζωγραφικής & Αγιογραφίας», με την αρωγή του Πνευματικού Κέντρου Λευκάδας.
Δεν έχω σκοπό να γράψω για την έκθεση, η απήχησή της μιλά από μόνη της. Για τον πολιτισμό στον τόπο θέλω να αναφερθώ, με την ευκαιρία.
Παραβρέθηκα στα εγκαίνια και, με απορία άκουσα τους δυο Βασίληδες, τον δήμαρχο και τον αντιπρόεδρο του Πνευματικού Κέντρου, να δηλώνουν την ευχάριστη έκπληξή τους για το έργο που επιτελείται από το Σύλλογο και την άγνοιά τους για την ύπαρξή του!
Με απορία επίσης τους άκουσα να ψελλίζουν, για έλλειψη πόρων στον πολιτισμό άρα … ότι μπορούμε κάνουμε… σηκώνουμε τα χέρια ψηλά…εμείς θέλουμε αλλά δεν μας αφήνουν…, θέματα υπαρκτά μεν δικαιολογίες γενικές δε.
Οφείλω να ομολογήσω ότι εκείνη την ώρα «τα πήρα στο κρανίο» κατά πως λένε οι νέοι σήμερα. Θεώρησα ότι με κοροϊδεύουν, μας κοροϊδεύουν όλους.
Δεν είναι δυνατόν να δηλώνεις άγνοια για την ύπαρξη ενός συλλόγου, στον οποίο έχεις παραχωρήσει (προς τιμή σου) δύο λυόμενες αίθουσες στο παλιό Μουσικό Γυμνάσιο, για τις δραστηριότητές του.
Δεν είναι δυνατόν να δηλώνεις άγνοια για τη δουλειά τόσων ανθρώπων, για πάνω από εφτά χρόνια, με τρεις εκθέσεις των έργων τους ίσαμε τώρα (οι δύο στο δημαρχείο) και παράλληλα να λες ότι ενδιαφέρεσαι για τον πολιτισμό στον τόπο.
Είναι αδιανόητο και, αν μη τι άλλο, δείχνει προχειρότητα και ερασιτεχνισμό, σε μια «κουτσουλιά» τόπο να αγνοείς τέτοιες σημαντικές δραστηριότητες και από την άλλη να θέλεις να λέγεσαι «ταγός» του πολιτισμού.
Πριν δημιουργηθεί τούτος ο Σύλλογος, πριν τα μέλη του αναγκαστούν να τον δημιουργήσουν, για να μπορούν να εκφράζονται και να δημιουργούν, το Πνευματικό Κέντρο είχε δεχτεί πολλές προτάσεις και «ενοχλήσεις», για τη δημιουργία Εργαστηρίου Ζωγραφικής & Αγιογραφίας.
Τις αγνόησε, σηκώνοντας τα χέρια ψηλά, για έλλειψη τάχα χρημάτων. Αστεία ιστορία. Για ψίχουλα μιλάμε. Η αίσθησή μου είναι ότι τις αγνόησε γιατί πολλούς ενοχλεί τούτη η δραστηριότητα…Μακάρι να κάνω λάθος…
Κάποιοι βλέπετε θεωρούν ότι κατέχουν τη «μοναδική αλήθεια» και η άγνοια των άλλων τους βολεύει…
Άρα λοιπόν, συμπεραίνω, η δηλωθείσα άγνοια ήταν «ηθελημένη» και «προγραμματισμένη» δικαιολογία, γιατί αν δήλωναν γνώση, τότε, αναπόφευκτα, έπρεπε να απαντήσουν και σε κάποιες «αυτονόητες» ερωτήσεις…
Δεν κατηγορώ κανέναν αρμόδιο. Ότι μπορούν κάνουν οι άνθρωποι, γι’ αυτούς που δουλεύουν μιλώ. Θεωρώ πως ακόμη και τώρα η ευκαιρία δεν έχει χαθεί. Πέραν των άλλων, ο σύλλογος χρειάζεται υλικοτεχνική βοήθεια και θαρρώ είναι εύκολο να του παρασχεθεί. Γιατί ΠΡΕΠΕΙ να συνεχίσει το έργο του ΑΠΡΟΣΚΟΠΤΑ!

Παλαιότερες δημοσιεύσεις

Θα σας θυμίσω παρακάτω αποσπάσματα από κάποιες δημοσιεύσεις μου, όχι για να «ευλογήσω τα γένια μου» μα για να τις ξαναθυμίσω σε όσους δηλώνουν άγνοια σήμερα… Περισσότερο από όλα, θέλω να επαναφέρω κάποιες απόψεις μου για το θέμα του πολιτισμού στον τόπο. Λέγε, λέγε το κοπέλι…




Η ζωή του Αη Γιάννη του Βαφτιστή. Μήνες δουλειάς από τη σύζυγό μου για να βγεί τούτη η δύσκολη εικόνα.

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ
6/1/2004


«… Στα εγκαίνια της έκθεσης, κανένα (αν αδικώ κάποιο άτομο συγνώμη) μέλος του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Λευκάδας δεν παραβρέθηκε. Αμφιβάλλω αν έχουν δει τα μισά του μέλη την έκθεση παρ’ ότι συνεδριάζουν στο ίδιο κτίριο (και έχουν συνεδριάσει από τότε τουλάχιστον δύο με τρεις φορές).
Κανένας έπαινος για την προσπάθεια δεν αποδόθηκε στην επιμορφώτρια και στους μαθητές της από αυτούς που θέλουν να λέγονται πνευματική ηγεσία –τρομάρα μας – τούτου του τόπου.
Κανένας φορέας (νομός, δήμος κ.λ.π) δεν έσπευσε να αξιοποιήσει την προσπάθεια και την ευκαιρία, γιατί για ευκαιρία πρόκειται, να καλέσει την κα Σαϊτη και να της αναθέσει την ευθύνη ενός εργαστηρίου Βυζαντινής αγιογραφίας σε μόνιμη βάση στον τόπο. Η δαπάνη, πιστέψτε με, είναι α-σ-ή-μ-α-ν-τ-η σε σχέση με το αποτέλεσμα που είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει. Η σύμβαση της επιμορφώτριας και η δαπάνη (ενοικίου ή παραχωρήσεως) μιας αίθουσας. ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΟ από ό,τι γνωρίζω, και γνωρίζω κάποια πράγματα. Τα υλικά τα φτιάχνουν μόνοι οι μαθητές αγοράζοντας τις πρώτες ύλες !

Δηλαδή όλο και όλο η δαπάνη μια καλοκαιρινής εκδήλωσης και έχεις μια σειρά ατόμων να γεμίζουν τις άδειες χειμωνιάτικες ημέρες τους δημιουργικά. Δηλαδή αντί να φέρουμε τον τάδε ευκαιριακό και εποχικό καλλιτέχνη να μας τραγουδήσει για δυο μόλις ώρες τις όποιες αηδίες του, δημιουργούμε , με τα ίδια χρήματα, καλλιτέχνες ενός άλλου είδους και ήθους, γεμίζοντάς τους συγχρόνως τον χρόνο και την ψυχή.

Θα μου πείτε τώρα: - Αυτά που λες είναι ψιλά γράμματα για την «πνευματική» μας ηγεσία. Έχουν άλλα πράγματα σοβαρότερα να ασχοληθούν οι πνευματικοί μας ταγοί. Δεν παρευρίσκονται, με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις, ούτε στις συνεδριάσεις του Πνευματικού Κέντρου, ούτε στις εκδηλώσεις, δεν συμμετέχουν, δεν βοηθούν γιατί δεν έχουν χρόνο, δεν σκέφτονται ποταπά πράγματα και δεν αναλίσκονται σε ασημαντότητες….

…Όταν δεν έχεις προσόντα, κανένα μαγικό ραβδί δεν θα σε κάνει χρήσιμο. Όταν μάλιστα δεν έχεις ούτε το προσόν της αυτογνωσίας, τότε το μόνο που προσφέρεις είναι η άρνηση , τότε μόνο την τροχοπέδη μπορείς να παραστήσεις, ποτέ την προωθητική δύναμη.
Όταν, και δεν αναφέρομαι μόνο στην πνευματική μας ηγεσία, έχεις βολευτεί τόσα χρόνια μονόφθαλμος μέσα σε αόμματους, μήπως τρέμεις στην ιδέα ότι θα ξεμπροστιαστεί η άγνοιά σου μπροστά σε κάποιον που βλέπει πραγματικά και προσπαθείς να τον διαβάλεις με κάθε μέσον και τρόπο; Στον αιώνα της εικόνας και της ταχύτητας όμως αυτά τα κόλπα δεν κρατάνε πολύ. Κάποια στιγμή ο «βασιλιάς» θα σταθεί γυμνός μπροστά στους «υπηκόους» του και τότε «τα όνειρα θα λάβουνε εκδίκηση» κατά πως λέει ο ποιητής…»

Ο ΚΑΙΡΟΣ ή Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ
8/6/2007

«… Θυμήθηκα την πρόταση που είχα κάνει, με άρθρο μου σε τούτη την εφημερίδα, στο Πνευματικό κέντρο, να αξιοποιήσει τη δυναμική που εξέπεμπε η ομάδα του εργαστηρίου, τον ενθουσιασμό του κόσμου που ήθελε να μαθητεύσει σε αυτό και να δημιουργήσει μόνιμο εργαστήρι αγιογραφίας.
Φωνή βοώντος… Η αίσθησή μου έκτοτε είναι πως μάλλον κάποιοι είδαν σαν εμπόδιο τούτη τη δραστηριότητα, ίσως γιατί τους απεκάλυπτε, και την πολέμησαν ή δεν της έδωσαν τη σημασία που της άρμοζε.
Πάγια άποψή μου είναι πως ο πολιτισμός δημιουργείται και δεν αγοράζεται. Πολιτισμός δεν είναι μόνο η αγορά έτοιμου εμπορεύματος από τους περιοδεύοντες θιάσους και τα όποια καλά ή κακά συγκροτήματα (της αρπακτής ενίοτε). Πολιτισμός είναι η γνωριμία και η ενασχόληση των ανθρώπων κάθε ηλικίας με την τέχνη μέσα από δημιουργικές ομάδες όπως π. χ η ομάδα της αγιογραφίας, το θεατρικό εργαστήρι του δήμου, τα θεατρικά σχήματα στα σχολεία και στις σχολές, η δημιουργική δουλειά των σωματείων κ. λ. π.
Το έργο ενός Πνευματικού Κέντρου είναι να δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες τούτου του τόπου να εκφράζονται μέσα από τη δημιουργική απασχόληση, να γεμίζουν τις άγονες ημέρες, του χειμώνα τους κυρίως, με δημιουργική δραστηριότητα. Πρέπει να είναι μια κυψέλη μέσα στην οποία οι άνθρωποι – μέλισσες μετατρέπουν, σε μια συνεχή δραστηριότητα, τις δημιουργικές τους ανησυχίες σε τέχνη, στην όποια μορφή της.
Κάποιοι θα μιλήσουν για κόστος. Είναι αστείο και να το ισχυριστούν.
Αν κοπεί μια μετάκληση του όποιου σπουδαίου ονόματος, συγκροτήματος ή θιάσου, που θα γεμίσει μια και μόνη Αυγουστιάτικη βραδιά μας, θα εξοικονομήσουμε τα χρήματα για να λειτουργήσει το εργαστήριο για ένα ολόκληρο χρόνο!
Δεν είναι θέμα χρημάτων λοιπόν. Είναι θέμα πολιτικής.
Κάνω έκκληση στους δυο Βασίληδες που κατευθύνουν τον πολιτισμό μας μέσα από το Πνευματικό Κέντρο (τον δήμαρχο Βασίλη Φέτση και τον αντιπρόεδρο του Πνευματικού Κέντρου Βασίλη Θερμό), να δουν με τη σοβαρότητα που του αρμόζει το θέμα.
Θα έλεγα να δουν με μεγάλη σοβαρότητα το θέμα δημιουργίας ακόμη και σχολής αγιογραφίας στη Λευκάδα. Με συμβολικά δίδακτρα βρε αδελφέ αν θεωρούμε ότι τα ψίχουλα που θα μας κοστίσει μας επιβαρύνουν!
Όταν έχεις στα χέρια σου ένα τόσο πολύτιμο υλικό, όπως μια δασκάλα σαν την κα Σαίτη, που έχει μεράκι, ξέρει, θέλει και μπορεί και δεκάδες ανθρώπους κάθε ηλικίας και επιπέδου οι οποίοι επιθυμούν διακαώς να μαθητεύσουν δίπλα της, όταν υπάρχουν τόσο απτά δείγματα γραφής της σημαντικότατης δουλειάς του συγκεκριμένου εργαστηρίου, ε! τότε θα είναι ανώριμο και ανόητο να αφήσεις την ευκαιρία να σου ξεφύγει…»

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
13/6/2007


« Να λοιπόν κύριοι που «ηγείστε» του πολιτισμού «πεδίον δόξης λαμπρό». Να ο τρόπος να βγούμε από το τέλμα της πολιτισμικής στασιμότητας. Να δώσουμε τόπο, τρόπο και μέσα στα νέα παιδιά να δουλέψουν. Να αξιοποιήσουμε το ταλέντο και το μεράκι τους, παραμερίζοντας την εγωιστική μας «σωστή» τάχα άποψη. Να δώσουμε κίνητρα και εφόδια, να μην τρομάξουμε από το «νέο» και το «πρωτοποριακό», να μη θέλουμε να ποδηγετούμε κάθε προσπάθεια, να κάτσουμε «στη γωνία μας» επιτέλους όλοι εμείς οι «ειδικοί» που γίναμε κατεστημένο και καραβανάδες του πολιτισμού (όσοι γίναμε).
Να λοιπόν κύριοι του πολιτισμού πως γεμίζουν δημιουργικά οι άδειες ημέρες του χειμώνα. Να πως νέοι άνθρωποι μπορούν να ξεφύγουν από τη μελαγχολία του φραπέ, της καφετερίας, του τσιγάρου και των «άλλων» ουσιών.
Να πως, με χρήματα που δεν φτάνουν για ένα προσκεκλημένο συγκρότημα ή θίασο, τόσοι άνθρωποι δημιουργούν και μάλιστα καλύτερα από τους επαγγελματίες.
Να λοιπόν κύριοι του πολιτισμού ο ρόλος του Πνευματικού Κέντρου …».


19/4/2010

Παρασκευή 16 Απριλίου 2010

Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΠΟΧΗ

Οι κλασσικοί συγγραφείς έχουν περιγράψει στα κείμενά τους, με πολλές λεπτομέρειες, την καλλιέργεια και την χρήση των φυτών, όπως και διάφορους μεθόδους για τον έλεγχο των ασθενειών των φυτών και των ζιζανίων.
Αναφέρονται πολύ τρόποι για την επεξεργασία των σπόρων, την απολύμανση και τις μεθόδους που χρησιμοποιούσαν για προστασία από τα επιβλαβή έντομα.
Οι Έλληνες είναι οι πρώτοι συγγραφείς που έγραψαν περί φυτών γεωργικά βιβλία και κατόπιν οι Ρωμαίοι.
Από τους πρώτους Έλληνες είναι ο Δημόκριτος 5ο αιώνα π.Χ., ο Ξενοφών και ο Θεόφραστος ένα αιώνα αργότερα.
Από τους Ρωμαίους συγγραφείς που τα βιβλία τους υπάρχουν ακόμα είναι ο Cato (234-149 π.Χ.), ο Varro (116-17 π.Χ.), ο Virgil (70-19 π.Χ.), ο Pliny (23-79 μ.Χ.), ο Columella (1ο αιώνα μ.Χ.), και ο Palladius (4ο αιώνα μ.Χ.).

Υπήρχαν και άλλοι αλλά δυστυχώς τα γραπτά τους δεν έχουν σωθεί, αλλά αναφέρονται από άλλους σύγχρονους συγγραφείς ή στο βιβλίο Γεωπονικά. Αυτό το βιβλίο είναι μια συλλογή από γραπτά με γεωργικές εργασίες που συλλέχτηκαν τον 6ο με 7ο αιώνα μ.Χ. από τον Κασσιανό Βάσσο (Cassianus Bassus). Δεν ξέρουμε πολλά για τους αυθεντικούς συγγραφείς των ενοτήτων του βιβλίου αλλά ότι πολύ έζησαν από τον 2ο π.Χ. έως τον 2ο μ.Χ. αιώνα.


Προστασία από αρρώστιες και έντομα


Αναφορές στο πως εμφανιζόταν να είναι οι ασθένειες των φυτών υπάρχουν στο Ξενοφώντα και στο Θεόφραστο. Τις περιέγραφαν και τις ονόμαζαν ξήρανση, μυκητίαση, σκουριά και σάπισμα.
Γνώριζαν ότι η σκωρίαση στα αμπέλια και στα δημητριακά συνέβαινε πιο συχνά σε περιοχές υγρές και χωρίς ανέμους και ανάφεραν ότι η ομίχλη και η υγρασία ήταν υπεύθυνη για τις μυκητιάσεις στα αμπέλια.
Ενάντια σε αυτό που περιέγραψαν σαν μυκητιάσεις χρησιμοποιούσαν δύο τρόπους
Ο πρώτος ήταν για πρόληψη και αφορούσε την επεξεργασία των σπόρων πριν την σπορά, ενώ η θεραπεία για την ξήρανση και τις μυκητιάσεις στα δέντρα και στις καλλιέργειες γινόταν με διάφορους καπνούς.
Η επεξεργασία των σπόρων με διάφορα ζωικά, φυτικά και ορυκτά προϊόντα χρησιμοποιούνταν ευρέως και θεωρούνταν χρήσιμα και για την καταπολέμηση των βλαβερών εντόμων και ζώων.
Συνιστούσαν τον εμποτισμό των σπόρων σε λιόζουμο και φυσική σόδα για περισσότερη παραγωγή αλλά και προστασία των σπόρων στο στάδιο του φυτρώματος από τα σκαθάρια.
Ακόμα ανακάτευαν τους σπόρους με στάχτη ή παλαιωμένη κοπριά πριν την σπορά.
Η γενική χρήση του καπνού σαν προφυλακτικό από την μυκητίαση και την καπνιά είναι καταγεγραμμένη σε πολλούς.
Η βασική διαδικασία ήταν να κάψουν υλικά όπως άχυρο, θάμνους, χόρτα, καβούρια, ψάρια, κοπριά, κέρατο βοδιού ή άλλου ζώου σε μία προσήνεμη μεριά ώστε ο καπνός να διασκορπιστεί σε όλο το δεντρόκηπο ή χωράφι. Υπήρχε η αντίληψη ότι τέτοιος καπνός εξαφάνιζε την μυκητίαση και την καπνιά. Ο συγκεκριμένος καπνός από αυτά τα καιγόμενα υλικά είναι πολύ έντονος και δύσοσμος.
Οι κοπανισμένες ρίζες και τα φύλλα από την άγριο αγγουριά εμποτισμένα σε νερό ψεκάζονταν στα κλήματα για τον έλεγχο των μυκητιάσεων και των εντόμων.
Το ίδιο αποτέλεσμα φαίνεται ότι είχε η στάχτη από συκιά ή βελανιδιά όταν εμποτιζόταν σε νερό και ψεκαζόταν στις καλλιέργειες.
Μια άλλη θεραπεία για την καπνιά ήταν το ψέκασμα των φυτών με λιόζουμο.
Ένα μίγμα από στάχτες και σανδαράκη (θειούχο ορυκτό του αρσενικού, αναφέρεται και ως «αρσενολίτης») sandarach (Tetraclinis articulate) όταν εφαρμοζόταν στα αμπέλια λεγόταν ότι ήταν δραστικό ενάντια στη μυκητώδη αρρώστια της σήψης και του σαπίσματος.
Εκχύλισμα από πικρό λούπινο ή πικραγγουριά χρησιμοποιούταν ευρέως εναντίον διάφορων βλαβερών εντόμων.


Άλλα φυτά που αναφέρονται με εντομοκτόνες ή εντομοαπωθητικές ιδιότητες είναι η αψιθιά, ο νάρθηξ ο απόζων, ο σαμπούκος, το σκόρδο, το ηλιοτρόπιο, ο ελλέβορος, ο κισσός, η σκίλλα, η κασσία, η βαγιά, ο κέδρος, το κίτρο, η συκιά, η βελανιδιά και η ροδιά.

Το λάδι χρησιμοποιούταν για να ψεκάζεται στα κλήματα και στα άλλα φρούτα για να διώχνει τα έντομα μακριά. Για τα ασφαλίσουν από τα έντομα πρόσθεταν μέσα στο λάδι κισσό, κίτρο, λούπινα και άλλα ζωικά ή φυτικά προϊόντα, πριν την εφαρμογή.
Ορυκτή πίσσα ζεσταμένη με λάδι ή λιόζουμο και θειάφι χρησιμοποιούταν σαν κόλλα, στους κορμούς και στα στελέχη των κλημάτων ή των δέντρων έτσι ώστε τα μυρμήγκια οι κάμπιες και τα βλαβερά έντομα να μην μπορούν να σκαρφαλώσουν σε αυτά. Η ίδια διαδικασία γινότανε με κατράμι και κοκκινόχωμα. Το θειάφι όταν αναμειγνυόταν με λάδι ή ρίγανη το χρησιμοποιούσαν εναντίων σκαθαριών και μυρμηγκιών.
Για τις μύγες και άλλα έντομα χρησιμοποιούσαν συχνά δηλητηριασμένα δολώματα.
Οι μύγες σκοτώνονταν με έγχυμα από δάφνη και μαύρο ελλέβορο σε γάλα ή γλυκό κρασί.
Μια μέθοδος προστασίας των νέων δέντρων από τα σκουλήκια ήταν να φυτεύουν σκυλλοκρέμμυδα κάτω από αυτό.
Άλλη μέθοδος προστασίας των νέο φυτεμένων δέντρων ήταν να αλείψουν τις ρίζες τους με χολή βοδιού πριν τα φυτέψουν.
Για προστασία των σπόρων από τα ποντίκια, ο σπόρος πασπαλιζόταν με στάχτες από νυφίτσα ή γάτα, και ψεκαζόταν με χολή βοδιού πριν την σπορά για προστασία από τα ζωύφια.
Μικρά έντομα και ζωύφια κρατιόνταν μακριά με τακτικό ψεκασμό στα φυτά με νερό, στο οποίο είχαν σαπίσει καβούρια.
Οι καπνοί από τον κισσό θεωρούταν ότι έδιωχνε τις νυχτερίδες, ενώ οι καπνοί από ρίγανη, σπόρο μαϊντανού και καλύκανθου, χρησιμοποιούνταν για να διώξουν τα ποντίκια. Για τα φίδια έκαιγαν κέδρο, γάλβανο και κέρατο ελαφιού, ενώ για να διώχνουν τους σκορπιούς έκαιγαν σκορπιούς ή σανδαράκη.
Άλλη μια μορφή προστασίας ήταν και η συγκαλλιέργεια.
Παρατήρησαν ότι το ραπανάκι μπορούσε να προστατευτεί από τις αράχνες αν σπερνόταν βίκος μαζί του. Το φύτεμα πικρού βίκου μαζί με γογγύλια και αρακά ανάμεσα στα λάχανα, θεωρούταν προστατευτικό ενάντια στην ζημιά από κάμπιες.
Για την συγκαλλιέργεια θα αναφερθώ σε μελλοντικό σημείωμα.

Η λίπανση

Το θέμα της λίπανσης απασχόλησε τον ασχολούμενο με τη γεωργία άνθρωπο από των αρχαιοτάτων χρόνων, οπωσδήποτε πριν ακόμη και από την εποχή του Ομήρου. Ο άνθρωπος έγκαιρα κατάλαβε ότι η συνεχής καλλιέργεια φυτών, εξαντλεί τα εδάφη και τα καθιστά άγονα. Επειδή στην αρχαία Ελλάδα εφαρμοζόταν η μονοκαλλιέργεια, η εξάντληση των εδαφών και ιδίως ορισμένων θρεπτικών στοιχείων από αυτά, ήταν πιο γρήγορη από το αν εφαρμοζόταν η εναλλαγή καλλιεργειών, η γνωστή αμειψισπορά. Η αμειψισπορά εμφανίζεται κατά τη Ρωμαϊκή εποχή και αναφέρεται από τον μεν Βιργίλιο ως «mutato sidere» και από τον Πλίνιο ως «Ordo».
Οι αρχαίοι Έλληνες συνέλαβαν πολύ νωρίς τη σημασία της κόπρου των ζώων για την αναβάθμιση των εδαφών και τον εφοδιασμό των φυτών με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία. Το κόπρισμα εθεωρείτο από τις σπουδαιότερες εργασίες του γεωργικού επαγγέλματος.
Ο Λάκων με την αγγελία της ειρήνης, σκέπτεται αμέσως να μεταφέρει την κόπρον είς τους αγρούς του («εγώ δε κοπραγωγήν γα πρώ ναί τώ σιώ»: εγώ το πρωί μεταφέρω την κοπριά στο χωράφι, μα τους δύο θεούς).
Ο Ξενοφών για το θέμα αυτό γράφει: («ούδ ότι ηγνόησε τις ως αγαθόν έστι τη γή κόπρον μειγνύναι»: ούτε ότι αγνόησε κάποιος πόσο καλό είναι για τη γη να αναμειγνύεται με κοπριά).
Ο Πλίνιος αναφέρεται στην παράδοση των σταύλων του Αυγείου, οι οποίοι καθαρίστηκαν από τον Ηρακλή και θεωρεί το γεγονός αυτό ως κόπρισμα των αγρών και φυσικά την χρησιμοποίηση για πρώτη φορά της κόπρου ως λιπάσματος.
Ο Θεόφραστος αναφέρεται στην επενέργεια της κόπρου επί της πρωϊμότητας των φυτών («….και η κόπρος δε μεγάλα βοηθεί τω διαθερμαίνειν και συμπέττειν, προτρέχει γαρ τα κοπριζόμενα των ακόπρων και είκοσι ημέρας»: και η κοπριά βοηθά σε μεγάλο βαθμό στο να θερμαίνει και να κάνει το έδαφος ελαφρότερο, γιατί τα εδάφη στα οποία προστίθεται κοπριά πρωιμίζουν την παραγωγή ακόμη και κατά είκοσι ημέρες σε σχέση με αυτά στα οποία δεν χρησιμοποιείται).
Ο Θεόφραστος ταξινομεί ως εξής τα διάφορα είδη της κόπρου.
Από τις ζωϊκές κόπρους πρώτη θεωρεί την υείαν (χοίρων), δεύτερη της αιγός, τρίτη του προβάτου, τέταρτη των βοειδών (το βόλιτον ή ο βόλιτος), πέμπτη των λοφούρων (λόφουρα είναι τα ζώα που έχουν φουντωτή ουρά όπως ο ίππος, ο όνος και ο ημίονος). Τέλος, η συρματίτις (η μεμιγμένη μετά συρμάτων, δηλαδή με σκουπίδια), εθεωρείτο η ασθενέστερη και ως εκ τούτου η χειρότερη.
Άλλοι δε συγγραφείς, όπως ο Varro και ο Columella δεν ακολουθούν την κατάταξη του Θεοφράστου. Ο Θεόφραστος πιστεύει ότι κάθε είδος κόπρου δεν είναι κατάλληλη για όλα τα είδη της γης και για όλες τις καλλιέργειες. Κόπρος δυνατή, (πλούσια σε άζωτο) δεν εθεωρείτο κατάλληλη για σιτηρά, γιατί προκαλούσε το πλάγιασμά των. Η κόπρος των χοίρων, κατά το Θεόφραστο, πιο δυνατή από όλες, είχε τη δύναμη να μεταβάλει τη φύση των προϊόντων. Έτσι καθιστούσε γλυκά τα ξινά ρόδια. Γενικά δε, η δριμυτάτη κόπρος «ουδέ τοις δένδροις αρμόττει ».


Άλλα φυσικά λιπάσματα


Εκτός από την κόπρο οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν και άλλα φυσικά λιπάσματα. Έτσι αναμίγνυαν την ιλύ με τέλματα και άγρια χόρτα που προέρχονταν από τα σκαλίσματα. Τα σκουπίδια και τα απορρίμματα των βυρσοδεψείων χρησιμοποιούνταν ιδίως για τα καρποφόρα δένδρα. Τα χλωρά λιπάσματα, ήτοι χόρτα των αγρών τα οποία θάβονταν με τα εαρινά κυρίως οργώματα. Πρέπει να σημειωθεί ότι προς διαφύλαξη της γονιμότητας των καλλιεργούμενων εδαφών και εξασφάλιση μιας κάποιας αειφορίας, οι αρχαίοι Έλληνες απαγόρευαν τη βόσκηση ζώων εντός των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Η απαγόρευση ίσχυε ακόμη και για τα χωράφια που βρίσκονταν σε αγρανάπαυση.
Στη Μακεδονία και στη Θεσσαλία, έσπερναν το φθινόπωρο κουκκιά, ίσως και άλλα ψυχανθή, τα οποία παράχωναν με το όργωμα όταν αυτά βρίσκονταν στην άνθηση («'…ο δε κύαμος ώσπερ ελέχθη και άλλως ού βαρύ και έτι κοπρίζειν δοκεί την γήν δια μανότητα και ευσηψίαν, διό και οι περί Μακεδονίαν και Θετταλίαν όταν ανθώσιν ανατρέπουσι τας αρούρας»: τα κουκιά όπως ακριβώς ειπώθηκε και διαφορετικά φαίνεται ότι λιπαίνουν το έδαφος χωρίς να το επιβαρύνουν λόγω του ότι το κάνουν χαλαρότερο και γιατί σαπίζουν εύκολα, γι΄ αυτό και αυτοί που κατοικούν γύρω από τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία, όταν ανθίζουν τα κουκιά οργώνουν τα χωράφια).
Γνωστή είναι εξάλλου η λαϊκή παροιμία κατά την οποία το έδαφος προτρέπει το αφεντικό του να το λιπάνει με τη φράση: «ή κούπρισέ με ή κούκκισέ με».

Πηγές:
www.laosver.gr
www.ftiaxno.gr

13/4/2010

Σάββατο 10 Απριλίου 2010

Φυσικά λιπάσματα

Απρίλης. Η Άνοιξη μοιάζει να μπαίνει για τα καλά, η θερμοκρασία ανεβαίνει, το αρνί το φάγαμε, καιρός να κοιτάξουμε τον κήπο μας. Η οικονομική κρίση είναι στο φόρτε της, μας αναγκάζει λοιπόν να γυρίσουμε σε χρόνια παλιά που κάθε οικογένεια φρόντιζε να παράγει κάποια προϊόντα απαραίτητα προς το ζην, μειώνοντας έτσι τις δαπάνες διατροφής, οι οποίες είναι ένας από τους βασικούς λόγους αφαίμαξης του οικογενειακού εισοδήματος.
Δεν είμαι ειδικός, μπορώ όμως μέσα από αυτή τη σελίδα και ψάχνοντας στοιχεία σε βιβλία ή στο διαδίκτυο να βοηθήσω λίγο. Άλλωστε είμαι και εγώ καλλιεργητής τα τελευταία χρόνια και …ψάχνομαι. Ας κάνουμε μαζί αυτό το ψάξιμο.
Σε ένα πράγμα έχω κατασταλάξει και τίποτα δεν μπορεί να με αλλάξει.
Θεωρώ αδιανόητο την εποχή που ζούμε να χρησιμοποιούμε την εύκολη λύση των λιπασμάτων και των φυτοφαρμάκων στις καλλιέργειές μας, ακόμη και αν αυτές είναι μέσον επιβίωσης.
► Θεωρώ αδιανόητο να βομβαρδίζουμε τον οργανισμό μας και των καταναλωτών με δηλητήρια, έτσι ασυλλόγιστα, μόνο και μόνο για να κάνουμε τη ζωή μας ευκολότερη και την παραγωγή μας μεγαλύτερη.

Η βιολογική καλλιέργεια πρέπει και μπορεί να είναι προτεραιότητά μας.
Ας γυρίσουμε στα παιδικά μας χρόνια οι παλαιότεροι και ας προσπαθήσουμε να θυμηθούμε γεύσεις που έχουν χαθεί, μυρωδιές που δεν υπάρχουν πια, είδη φυτών που έχουν εξαφανιστεί. Ας γίνουμε όλοι μέλη ενός κινήματος που ζητά επιστροφή σε σωστή και υγιεινή καλλιέργεια, που θέλει να ξανανταμώσουμε με τους παλιούς παραδοσιακούς σπόρους, τους οποίους οφείλουμε και πρέπει να διαφυλάξουμε, που προσπαθεί να σώσει το περιβάλλον από τη μόλυνση και την καταστροφή.
Είχα δημοσιεύσει, σε τούτη την εφημερίδα, το 2007, μια μεγάλη σειρά άρθρων σχετικών με την Ανακύκλωση και την Κομποστοποίηση. Θα αναφερθώ σήμερα στα θρεπτικά συστατικά των φυτών και για τη λίπανσή τους άρα θα μιλήσω και πάλι για κομποστοποίηση.
(Με την ευκαιρία αξίζουν μπράβο στο δήμο Σφακιωτών και στο δήμαρχο που προωθεί πρόγραμμα οικιασκής κομποστοποίησης. Εύχομαι να βρει μιμητές και στους άλλους δήμους!)

Τα κύρια θρεπτικά συστατικά των φυτών

Τρεις είναι οι θρεπτικές ουσίες που απαιτούνται από τα φυτά σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τα άλλα στοιχεία. Είναι το άζωτο (N), ο φώσφορος (P) και το κάλιο (K).
Στα τσουβάλια των λιπασμάτων που κυκλοφορούν στην αγορά υπάρχουν οι αριθμοί «3-6-9». Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν το ποσοστό του συνολικού βάρους λιπάσματος καθενός από τα τρία βασικά θρεπτικά συστατικά.
Ένα λίπασμα γενικού σκοπού για τον κήπο περιέχει 7% N, 7% P και 7% Κ.
Στη βιολογική γεωργία τα περισσότερα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά (θα έλεγα ΟΛΑ), πρέπει να παρέχονται μέσω της κομποστοποιήσης της οργανικής ύλης.
Οργανικά υλικά
Υπάρχει μια ποικιλία κοινών οργανικών υλικών που μπορούμε να προσθέσουμε στο έδαφός μας. Μερικά από αυτά είναι η κοπριά, το κομπόστ κήπου ή μανιταριών, η τύρφη, τα φύκια και η φυλλώδες μούχλα. Σήμερα θα αναφερθώ μόνο στο κομπόστ και στη χλωρή λίπανση. Για τα άλλα επιφυλάσσομαι.


Κομπόστ

Κομπόστ είναι το σταθεροποιημένο οργανικό υλικό που παράγεται από την ελεγχόμενη αερόβια αποικοδόμηση διαφόρων φυτικών ή ζωικών υπολειμμάτων με τη βοήθεια μικροοργανισμών. Χαρακτηριστικό του είναι ότι έχει σκούρο χρώμα, είναι ομοιογενές και μυρίζει σαν χώμα μετά τη βροχή.
Όσο περισσότερα είδη υλικών και στη σωστή αναλογία έχουμε βάλει στο σωρό του κομπόστ, τόσο καλύτερο και πληρέστερο σε θρεπτικά συστατικά θα είναι το τελικό προϊόν.

Ένας πίνακας υλικών που επιτρέπονται ή απαγορεύονται:

ΠΡΑΣΙΝΑ

►Πράσινα φύλλα ► Μαραμένα λουλούδια ► Υπολείμματα καφέ και φίλτρο
► Φύλλα τσαγιού και φακελάκια ►Πολτό από χυμούς ►Υπολείμματα από
φρούτα ► Κοπριά (Μόνο από φυτοφάγα ζώα)

ΚΑΦΕ

► Ξερά φύλλα ► Υπολείμματα από λαχανικά ( ωμά ή βρασμένα ΟΧΙ
μαγειρεμένα) ► Κομμένα κλαδιά (θρυμματισμένα) Πριονίδι, Ροκανίδι
(από ξύλο μη εμποτισμένο) ► Άχυρο ► Χαρτί (θήκες αυγών, κύλινδρος ρολού
τουαλέτας και κουζίνας, σακούλες μανάβη, χαρτοκιβώτια τεμαχισμένα)
► Τσόφλια αυγού (θρυμματισμένα)

ΝΑΙ

☺ Φλούδια μπανάνας, καρπουζιού ή πεπονιού (μόνο τεμαχισμένα σε μικρά κομμάτια)
☺ Μπαγιάτικο ψωμί ( θρυμματισμένο )
☺ Δημητριακά
☺ Φύκια
☺ Χώμα που δεν χρησιμοποιείτε ( σε μικρές ποσότητες διότι επιβραδύνει την αποσύνθεση )
☺ Αλεύρι
☺ Ρύζι
☺ Μαλλιά
☺ Καπνός
☺ Φλούδια ξηρών καρπών ( σπασμένα )
☺ Κουκούτσια ελιών
☺ Στάχτη από το τζάκι ( συνιστάται να προστίθεται στο κομμένο γκαζόν γιατί απορροφάει την υπερβολική υγρασία )
☺ Τσουκνίδα πριν βγάλει σπόρους ( εξαιρετική πηγή αζώτου )

ΟΧΙ

☻ Φλούδια εσπεριδοειδών (πορτοκάλια, λεμόνια, μανταρίνια, κλπ)
☻ Φύλλα ευκαλύπτου ( είναι τοξικά )
☻ Φύλλα συκιάς
☻ Πευκοβελόνες ( μέχρι ποσοστό 10 % δεν βλάπτουν )
☻ Νοβοπάν ( περιέχει χαλκό, αρσενικό και χρώμιο )
☻ Χαρτί γυαλιστερό
☻ Χαρτί με χρώμα ή μελάνι
☻ Κρέας και ζωικά προϊόντα γενικώς
☻ Λάδι
☻ Γαλακτοκομικά
☻ Πλαστικά
☻ Μέταλλα
☻ Χημικά ( ζιζανιοκτόνα, μυκητοκτόνα κλπ.)
☻ Άρρωστα φύλλα ή φυτά και ζιζάνια
☻ Περιττώματα ζώων ( σκύλων, γατών )

Πως κομποστοποιούμε

Τα διάφορα υλικά στρώνονται σε ένα μέρος του χωραφιού πάνω στο χώμα. Στη βάση του τοποθετούμε κάποιο χονδροειδές υλικό, π.χ. διάφορα κλαδιά για να κυκλοφορεί ο αέρας και από πάνω προσθέτουμε τα υλικά σε στρώσεις. Η υγρασία επίσης είναι απαραίτητη και φροντίζουμε να διατηρείται γύρω στο 40-50% ώστε οι μικροοργανισμοί να συνεχίζουν όσο το δυνατόν καλύτερα τη δραστηριότητά τους.
Διαλέγουμε μέρη προφυλαγμένα από ισχυρούς ανέμους και με αρκετό χώρο γύρω από το σωρό ώστε να μπορεί να αναστραφεί ο σωρός, αν χρειαστεί. Επίσης, φροντίζουμε για την αποχέτευση των υγρών που θα παραχθούν κατά τη διάρκεια της κομποστοποίησης.
Αμέσως μόλις σχηματιστεί ο σωρός, διάφοροι αερόβιοι μικροοργανισμοί (βακτήρια, μύκητες) αρχίζουν να τρέφονται με τα πιο χλωρά υλικά. Ο αριθμός τους αυξάνεται πολύ γρήγορα και έτσι επιταχύνεται και ο ρυθμός αποικοδόμησης των υλικών αυτών. Αποτέλεσμα της δραστηριότητας αυτής είναι η αύξηση της θερμοκρασίας του σωρού (λόγω της παραγόμενης θερμότητας από το σώμα των μικροοργανισμών) μέχρι τους 60ºC. Στη θερμοκρασία αυτή σκοτώνονται πολλοί παθογόνοι μικροοργανισμοί και οι σπόροι της αυτοφυούς βλάστησης. Μόλις καταναλωθούν τα χλωρά υλικά, ο ρυθμός της αποικοδόμησης επιβραδύνεται καθώς οι μικροοργανισμοί αρχίζουν να τεμαχίζουν τα σκληρότερα υλικά. Η θερμοκρασία του σωρού μειώνεται, και μεγαλύτεροι οργανισμοί (γαιοσκώληκες, αρθρόποδα κ.ά.) που δεν επιβιώνουν σε υψηλές θερμοκρασίες, μπαίνουν από το έδαφος στο σωρό και συνεχίζουν να αποδομούν τα ακόμη σκληρότερα και μεγαλύτερα υλικά.
Στη φάση αυτή, ο παραγωγός μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία κομποστοποίησης με 2-3 γυρίσματα του σωρού. Στους επιφανειακούς σωρούς αυτού του τύπου, η κομποστοποίηση συνήθως ολοκληρώνεται στους 5 - 5,5 μήνες.
Στο κομπόστ το περιεχόμενο των βασικών φυτικών θρεπτικών συστατικών (NPK) είναι συνήθως μικρότερο από τα εμπορικά χημικά λιπάσματα, αλλά είναι συχνά υψηλότερα από το φουσκί. Τα θρεπτικά συστατικά του κομπόστ απελευθερώνονται πιο αργά και συμβάλει έτσι στη βελτίωση της δομής του εδάφους. Εφαρμόζουμε το κομπόστ σκαλίζοντας τα φυτά ή το τοποθετούμε σαν επιφανειακή κάλυψη.
Να αναφέρω εδώ ότι υπάρχουν στην αγορά οικιακοί κομποστοποιητές, τους οποίους μπορούμε να έχουμε στην αυλή μας ή στον κήπο του σπιτιού μας και να κομποστοποιούμε τα οργανικά κατάλοιπα της κουζίνας μας. Εχω αναφερθεί παλαιότερα σε αυτούς, ίσως επανέλθω αργότερα.

Χλωρή λίπανση

Με τον όρο αυτόν εννοούμε τη σπορά στο χωράφι σπόρων ψυχανθών (ή και μίγματος σπόρων διαφόρων ετήσιων φυτών) και την ενσωμάτωση της φυτικής μάζας στο έδαφος (παράχωμα) την εποχή περίπου της άνθισής τους, διότι τότε έχουν τη μέγιστη περιεκτικότητα σε ωφέλιμα για το έδαφος θρεπτικά στοιχεία, όπως το άζωτο.
Θα πρέπει να εφαρμόζεται με προσοχή, και μόνον όταν υπάρχει διαθέσιμη η απαραίτητη ποσότητα νερού, είτε μέσω βροχών είτε μέσω αρδεύσεων. Επίσης, πολύ προσεκτικά θα πρέπει να γίνεται η επιλογή των φυτών που θα αποτελέσουν το μίγμα το οποίο θα σπαρθεί.

Η χλωρή λίπανση είναι πολύ χρήσιμη. Τα πλεονεκτήματα της περιλαμβάνουν:
- Τα ψυχανθή (π.χ. τριφύλλι, μηδική, κουκιά) με τη βοήθεια των βακτηρίων συλλέγουν άζωτο από τον αέρα και το μεταφέρουν στο έδαφος
- Διατηρούν τη γονιμότητα του εδάφους, γιατί τα θρεπτικά συστατικά δεν ξεπλένονται από τις βροχοπτώσεις
- Κάποια έχουν βαθύ ριζικό σύστημα και μεταφέρουν τις θρεπτικές ουσίες από το υπέδαφος στην επιφάνεια
- Προστατεύουν τη δομή του εδάφους από την διάβρωση των βροχών
- Αποπνίγουν τα ζιζάνια και δημιουργούν ένα προσωρινό καταφύγιο για ωφέλιμα αρπακτικά
- Όταν το φυτό ενσωματώνετε στο χώμα θρέφει το έδαφος
- Η ρίζα των φυτών βελτιώνει τη δομή του εδάφους
- πολλά, όπως η φακελωτή (phacelia), το λούπινο και το κόκκινο τριφύλλι, έχουν ελκυστική εμφάνιση και μπορείτε να αφήσετε λίγα φυτά να ανθίσουν και να κρατήστε σπόρους.
Πριν ανθίσουν τα φυτά της χλωρής λίπανσης, κόψτε το φύλλωμα πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Το χειμώνα μπορείτε να αφήσετε τα κομμένα φύλλα σαν εδαφοκάλυψη να σαπίσουν. Σε άλλες εποχές χώστε τα κομμένα φύλλα μέσα στο χώμα 15-20 εκατοστά.
Αφήστε τους οργανισμούς του εδάφους να απορροφήσουν την χλωρή λίπανση των φύλλων και φυτέψτε τα φυτά σας μερικές εβδομάδες αργότερα.
Στην αγορά υπάρχουν πολλές ποικιλίες σπόρων χλωρής λίπανσης.
Καλό είναι να αποφύγετε τις μονοκαλλιέργειες και να καλλιεργείστε ένα συνδυασμό χλωρών λιπάνσεων. Οι συνδυασμοί αυξάνουν μια καλύτερη μάζα φυλλώματος.
Σε κάθε περίπτωση η χλωρή λίπανση είναι ένας από τους καλύτερους φυσικούς τρόπος λίπανσης και καλό είναι να τη βάλουμε στη ζωή μας.

6/4/2010

Υ.Γ. Στοιχεία πήρα από τη «Βιβλιοθήκη της Τσουκνίδας» και από το
www. Ecorec.gr

Παρασκευή 2 Απριλίου 2010

Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ

Ημέρες που είναι είπα να ασχοληθώ με την ποίηση. Τη σχετική με το θάνατο. Ψάχνοντας βρήκα και ένα κειμενάκι που πολύ μου άρεσε και το προσυπογράφω. Έτσι, χωρίς άλλα σχόλια, το δημοσιεύω (οι υπογραμμίσεις δικές μου) μαζί με γνωστά επίκαιρα ποιήματα των μεγάλων μας ποιητών Κώστα Βάρναλη και Κωστή Παλαμά..
ΧΑΡΟΥΜΕΝΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ (όπως την εννοεί ο καθείς εξ υμών)


Η ζωή εν τάφω


Ο δε λέγει προς αυτάς• Μη τρομάζετε• Ιησούν ζητείτε τον Ναζαρηνόν τον εσταυρωμένον• ανέστη, δεν είναι εδώ• ιδού ο τόπος, όπου έθεσαν αυτόν.

Ναι, έχω τις αμφιβολίες μου. Μου τις καλλιέργησαν έντεχνα όπως ακριβώς και την πίστη μου. Τα θρησκευτικά που έμαθα στο Δημοτικό ήταν ένα όμορφο παραμυθάκι, φτιαγμένο να «εγγράψει υποθήκες» στην παιδικότητα μου. Στο κατηχητικό (σχεδόν υποχρεωτική η «φοίτηση» στα νιάτα μου) ο ιερέας δεν είχε πρόθεση για διάλογο. Μας μάθαινε μονότονα «Τα Χριστιανόπουλα» και μας αγριοκοίταζε αν είχαμε απορίες.
Μεγάλωσα φορώντας τα «καλά» μου κάθε πρωινό Κυριακής και μπαίνοντας σε εκκλησίες που μου προκαλούσαν δέος, για να ακούσω μία Θεία Λειτουργία, που αγνοούσα ακόμα τη γλώσσα της. Η πίστη και η κατάνυξη ήταν έννοιες που μου υπαγορεύτηκαν από τα πρέποντα. Ακριβώς όπως το όνομά μου και το βάπτισμα.
Με τον καιρό συνειδητοποίησα την χρησιμότητα του εγχειρήματος: ευφυής λύση στην επιτακτική ανάγκη μας να νικήσουμε την ιδέα του θανάτου. Νωρίτερα, είχα συναντηθεί με τις άλλες «απόλυτες» ανάγκες μου. Την ελπίδα για τα καλύτερα - που πάντα βαυκαλιζόμαστε να πιστεύουμε ότι είναι μπροστά μας - την αφόρητη δίψα να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε -ανυποψίαστοι συνήθως για το πόσο απαιτητική υπόθεση είναι η αγάπη - και την άρνηση να συμφιλιωθούμε με την μοναξιά μας.
Και κάπου στο βάθος, πάντα αναζητούσα δεκανίκι στα δύσκολα από τη «δοτή» μου πίστη. Είναι εκείνες οι στιγμές που σε νικούν στην καθημερινότητα και όπως οι δυνάμεις σου μοιάζουν «κατώτερες των περιστάσεων» σηκώνεις το βλέμμα και ενστικτωδώς σχεδόν, κάνεις αυτό που έμαθες από παιδί: προσεύχεσαι. Ελπίζοντας πως όλους τους καθημερινούς μικρούς θανάτους σου κάποιος τους εποπτεύει, κρυμμένος πίσω από το μπλε της νιρβάνας του. Και θα φτάσει μία παράκληση απλή για να παρέμβει και ν' αρχίσει τα θαύματα. Τι ωραία αφέλεια!! Και πόσο, αλήθεια, δύσκολο να την απαρνηθείς.
Ακούω συχνά ότι η Βίβλος παραμένει το πρώτο σε αναγνωσιμότητα βιβλίο όλων των εποχών. Δεν την μελέτησα και δεν είμαι ειδήμων. Αναρωτιέμαι ωστόσο, πόσο διαφορετικά πράγματα συγκράτησαν όλες οι γενιές των ανθρώπων, που απώθεσαν τις ελπίδες τους εκεί.

Ο κοινός τόπος των επιθυμιών μας συναντήθηκε – λένε - σε κείνο τον κενό τάφο. Αρκεί η σκέψη ότι Ένας νίκησε τους φόβους μας. Ότι Αναστήθηκε. Συνειδητοποιώ από προχθές πόσο σπουδαίο είναι να 'χουμε κατά νου την Ανάσταση. Λες κι αν ο τάφος δεν ήταν κενός .. θα πεθάνουμε λιγότερο. Ή αν ο τάφος βρεθεί αλλού, θα χουμε εξασφαλισμένο one way ticket για την πύλη του Παραδείσου.
Ζω στην εποχή των αμφισβητήσεων. Κανονικά, ο Άπιστος Θωμάς θα πρεπε να ανακηρυχθεί προστάτης του 21ου αιώνος. Ήδη έκανε το θαύμα του για λογαριασμό του Ντάν Μπράουν και τώρα βάλθηκε να πάρει υπό τη σκέπη του και τον Τζέημς Κάμερον. Κι εμείς οι υπόλοιποι, μόνιμα αφιερωμένοι στη λατρεία του. Τραγικά δύσπιστοι και υποψιασμένοι. Απαιτούμε τεκμήρια αθωότητας κρίνοντας τους πάντες εξ ορισμού ενόχους.
Τα Ιερατεία συνωμότησαν, ο Μέγας Κωνσταντίνος έβαλε το χέρι του, τα Απόκρυφα Ευαγγέλια μας τα στέρησαν, το Ευαγγέλιο του Ιούδα έγινε λαϊκό ανάγνωσμα και ακόμη και το βιβλίο της Ουράντια μοιάζει πιστευτό. Οι λαοί των αποπροσανατολισμένων .. έτοιμοι να δεχτούν τα πάντα. Εκτός από το προφανές: ότι υπάρχει τάφος. Όχι αυτός . Ούτε και τούτος. Αλλά ο δικός μας τάφος. Κι ακόμη δυσκολότερο να τον αντιληφθείς, όχι στο τέρμα της διαδρομής σου, αλλά ενδιάμεσα: στη ζωή εν τάφω.
http://oistros-reportaz1.blogspot.com


Οι πόνοι της Παναγιάς

Πού να σε κρύψω, γιόκα μου, να μη σε φτάνουν οι κακοί;
Σε ποιο νησί του Ωκεανού, σε ποια κορφήν ερημική;
Δε θα σε μάθω να μιλάς και τ' άδικο φωνάξεις.
Ξέρω πως θάχεις την καρδιά τόσο καλή, τοσο γλυκή,
που με τα βρόχια της οργής ταχιά θενά σπαράξεις.

Συ θάχεις μάτια γαλανά,θάχεις κορμάκι τρυφερό,
θα σε φυλάω από ματιά κακή κι από κακόν καιρό,
από το πρώτο ξάφνισμα της ξυπνημένης νιότης.
Δεν είσαι συ για μάχητες, δεν είσαι συ για το σταυρό.
Εσύ νοικοκερόπουλο - όχι σκλάβος ή προδότης.

Tη νύχτα θα σηκώνομαι κι αγάλια θα νυχοπατώ,
να σκύβω την ανάσα σου ν' ακώ, πουλάκι μου ζεστό
να σου τοιμάζω στη φωτιά γάλα και χαμομήλι,
κ' ύστερα απ' το παράθυρο με καρδιοχτύπι να κοιτώ
που θα πηγαίνεις στο σκολιό με πλάκα και κοντύλι

Kι αν κάποτε τα φρένα σου μ' αλήθεια, φως της αστραπής,
χτυπήσει ο Κύρης τ' ουρανού, παιδάκι μου να μη την πεις!
Θεριά οι ανθρώποι, δε μπορούν το φως να το σηκώσουν!
Δεν είν' αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής.
Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες θα σε σταυρώσουν!


Κώστας Βάρναλης


Ο ΤΑΦΟΣ (αποσπάσματα)

Μήτε με το σίδερο,
Μήτε με το χρυσάφι,
Μήτε με τα χρώματα
Που σπέρνουν οι ζωγράφοι

Μήτε με τα μάρμαρα
Τα τεχνοσκαλισμένα
Το σπιτάκι σου έπλασα
Παντοτινό για σένα

Μόνο με του πνεύματος
Τα μάγια! Σου το υψώνω
Σ᾿ ένα τόπον άυλον,
Απείραχτο απ᾿ το χρόνο.

Μ᾿ όλα μου τα δάκρυα
Και με το αίμα μου όλο
Του έχτισα τα θέμελα,
Του σκέπασα το θόλο

Κι α φοβάσαι, αγάπη μου,
Να μένεις μοναχό σου,
Κάλεσε και κράτησε
Μέσα στ᾿ αρχοντικό σου

Έλα τα πρωτόπλαστα
Καθώς εσύ βλαστάρια
Π᾿ άνθισαν κι απόσβυσαν,
Μιας χρυσαυγής καμάρια!
...[συνεχίζεται]...

Ήσυχα και σιγαλά,
διψώντας τα φιλιά μας,
από τ᾿ άγνωστο γλιστράς
μέσα στην αγκαλιά μας.

Ως κ᾿ η βαρυχειμωνιά
μ᾿ αιφνίδια καλοσύνη
κ᾿ ήσυχη και σιγαλή
σε δέχτηκε κ᾿ εκείνη.

Ήσυχα και σιγαλά
σε χάιδευεν ο αέρας,
της νυχτὸς ηλιόφεγγο
κι ονείρεμα της μέρας.

Ήσυχα και σιγαλά
μας γέμιζες το σπίτι,
γλύκα του κεχριμπαριού
και χάρη του μαγνήτη.

Ήσυχα και σιγαλά
ζούσε από σε το σπίτι,
ομορφιά τ᾿ αυγερινού
και φως του αποσπερίτη.

Ήσυχα και σιγαλά
φεγγάρια, ώ στόμα, ώ μάτι,
μιαν αυγούλα σβήσατε
στο φονικό κρεββάτι.

Ήσυχα και σιγαλά
και μ᾿ όλα τα φιλιά μας,
γύρισες προς τ᾿ άγνωστο
μέσ᾿ απ᾿ την αγκαλιά μας.

Ήσυχα και σιγαλά,
ώ λόγε, ώ στίχε, ώ ρίμα,
σπείρετε τ᾿ αμάραντα
στ᾿ απίστευτο το μνήμα!
...[συνεχίζεται]...

Άφτιαστο κι αστόλιστο
του Χάρου δε σε δίνω.
Στάσου με τ᾿ ανθόνερο
την όψη σου να πλύνω.

Το χρυσό το χτένισμα
με τα χρυσά τα χτένια,
πάρτε απ᾿ τη μανούλα σας
μαλλάκια μεταξένια.

Μήπως και του Χάροντα
καθώς θα σε κοιτάξει,
του φανείς αχάιδευτο
και σε παραπετάξει!

Στο ταξίδι που σε πάει
ο μαύρος καβαλλάρης,
κοίταξε απ᾿ το χέρι του,
τίποτε να μην πάρεις.

Κι αν διψάσεις μην το πιεις
από τον κάτου κόσμο
το νερό της αρνησιάς,
φτωχό κομμένο δυόσμο!

Μην το πιεις κι ολότελα
κι αιώνια μας ξεχάσεις...
βάλε τα σημάδια σου
το δρόμο να μη χάσεις,

κι όπως είσαι ανάλαφρο,
μικρό σα χελιδόνι,
κι άρματα δε σου βροντάν
παλικαριού στη ζώνη,

κοίταξε και γέλασε
της νύχτας το σουλτάνο,
γλίστρησε σιγά - κρυφά
και πέταξ᾿ εδώ πάνω,

και στο σπίτι τ᾿ άραχνο
γυρνώντας, ώ ακριβέ μας,
γίνε αεροφύσημα
και γλυκοφίλησε μας!


Κωστής Παλαμάς

29/3/2010

Πέμπτη 1 Απριλίου 2010